Poniżej znajdziecie kilka ciekawych informacji na temat kawy i jej spożywania. Zapraszamy

Kawę pije większość ludzi, w różnych ilościach i różnego typu. Jedni potrafią wypić w ciągu dnia 4-5 filiżanek bez większego odczuwalnego skutku, drudzy po jednej czują się mocno pobudzeni i niekiedy jeszcze na długo po wypiciu czują różne negatywne skutki.

Działanie kawy:

  • Niweluje zmęczenie poprzez aktywność antagonistyczną względem receptorów adenozynowych A1 i A2 w mózgu. Adenozyna powoduje zmęczenie i senność. Kofeina, jako cząsteczka podobna strukturalnie, blokuje receptory dla adenozyny, co powoduje:
    • wyrzut katecholamin (zwłaszcza acetylocholiny, noradrenaliny, dopaminy), co powoduje przyspieszoną akcję serca, wzmożone napięcie mięśnia sercowego, rozszerzenie naczyń wieńcowych, zwiększenie lipolizy, rozszerzenie oskrzeli, może nieco podnosić ciśnienie.
    • Zwiększoną aktywność dopaminy i jej wiązanie z receptorem, co powoduje poprawę nastroju, zwiększenie motywacji do działania, poprawienie koncentracji. Wysokie dawki kofeiny mogą działać odwrotnie ( niepokój, nadmierne pobudzenie). W przypadku zaburzeń lękowych, kofeina może nasilać objawy.
    • W zależność, który receptor adenozyny jest blokowany, może zwiększać/ zmniejszać stężenie cAMP w komórce, gdy zwiększa może w ten sposób osłabić aktywność komórek zapalnych, rozkurcz mięśni gładkich przewodu pokarmowego i zwiększone wydzielanie soku żołądkowego
  • Zwęża naczynia mózgowe, rozszerza wieńcowe, nerkowe i skórne.
  • Nasila diurezę.
  • Pobudza autonomiczny układ nerwowy, co wpływa m. in. na przyspieszenie pracy serca, natomiast przy pobudzeniu nerwu błędnego może zwalniać jego akcję ( działanie kofeiny jest przeciwstawne)
  • Może zwiększać poziom cholesterolu we frakcji o niskiej gęstości (HDL), dzięki uwalnianym podczas gotowania kawy diterpenom.
  • Może zwiększać tolerancję na wysiłek fizyczny.
  • Stałe spożycie może upośledzić tolerancję glukozy i wrażliwość komórek na insulinę. Z drugiej strony wysokie spożycie kofeiny, dzięki jednocześnie zwiększonemu uwalnianiu wolnych kwasów tłuszczowych, może zmniejszać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu II.
  • Może odgrywać rolę w prewencji choroby Parkinsona.
  • Może działać antyoksydacyjnie, dzięki zawartości polifenoli.

To, jaką wrażliwość kofeinową posiadamy, bo od tego zależy, jak kawa działa na danego człowieka, warunkuje polimorfizm genu CYP 1A2, który jest jednym z izoenzymów cytochromu CYP 450, dużej grupy enzymów metabolizujących ksenobiotyki w naszym organizmie. W przypadku osób z allelem CYP 1A2 *1A metabolizm kofeiny zachodzi o wiele szybciej i sprawniej, również i ewentualne skutki negatywne, będą słabiej odczuwalne, lub nawet wcale. Natomiast, kiedy osoba posiada polimorfizm CYP 1A2 *1F, rozkład kofeiny przebiega wolniej, zatem jej metabolity mają możliwość większego oddziaływania, takie osoby będą bardziej wrażliwe na działanie kofeiny, mogą odczuwać skutki niepożądane, jak np. drażliwość, tachykardia, niepokój, problemy ze snem, niepokój czy lęki. Takie osoby mogą wykazywać zwiększone ryzyko arytmii serca, choroby niedokrwiennej, a nawet zawału wywołanego kofeiną.

Przykład kawy, świetnie obrazuje zależność wpływu danych substancji czy produktów spożywczych od indywidualnych predyspozycji zdrowotnych. Czy coś będzie działało na daną jednostkę pozytywnie/ negatywnie- ZALEŻY. Jak widzimy w dużej mierze, zależy od genów.

To tylko jeden z przykładów. Natomiast, pamiętajcie, że geny to nie nasza wyrocznia, badania genetyczne pod kątem polimorfizmów mogą niekiedy być bardzo pomocne, ale tak naprawdę to my sami mamy największy wpływ na aktywność naszych genów. Poprzez: zdrową, zbilansowaną i jak najbardziej naturalną dietę, odpowiednią higienę snu, relaks, wysiłek fizycznym dobrany pod stan zdrowia, kontakt z naturą, pozytywne emocje, niekiedy odpowiednie wsparcie suplementami.

Źródła:
– Bojarowicz H., Przygoda M. Kofeina cz. I. Powszechność stosowania kofeiny oraz jej działanie na organizm. Probl Hig Epidemiol 2012, 93(1): 8-13
– Dworzański W., Burdan F., Szumiło M., Jaskólska A., Anielska E. Kawa i kofeina- wrogowie czy sprzymierzeńcy kardiologa? Kardiologia Polska 2011; 69, 2: 173-176
– https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16522833
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17484871
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3400401/
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22695871/
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17712848
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21949167/
–https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26101616